Zelf schoonmaken & restaureren

Bent u geen restaurator op betreffend vakgebied dan raden wij het sterk af om zelf uw schilderij te restaureren. Elk jaar krijgen wij meerdere schilderijen voor onderzoek die onvakkundig gerestaureerd zijn. Meestal zijn deze “restauraties” met achterhaalde of verkeerde middelen en methoden gedaan. Deze middelen en methoden hebben niet zelden de originele delen van een kunstwerk aangetast. 
Vaak komt dit omdat de in omloop zijnde kant-en-klare middelen en huismiddelen niet geschikt en zeker niet zonder meer op elk willekeurig kunstobject toepasbaar zijn. 
In de loop der eeuwen hebben kunstenaars alsmaar andere materialen en methoden gebruikt om objecten te maken. Zo is er door wetenschappelijk onderzoek vastgesteld, dat er geen algemene lijn zit in het gebruik van materialen. Een kunstenaar kan bijvoorbeeld verschillende soorten vernis hebben gebruikt, waarvan de een anders reageert op oplosmiddelen dan de ander. Er is daarom geen standaard oplossing waarmee een schilderij behandeld kan worden.


De complexiteit van materialen en hun chemische samenstelling, de manier waarop je als restaurator daarmee om dient te gaan is zo veel, dat er een opleiding van vele jaren voor nodig is om je dat eigen te maken.
 Probeer daarom nooit zelf een schilderij schoon te maken of reinigingsmiddelen te gebruiken op een geschilderd oppervlak. Middelen die in de handel zijn kunnen onherstelbare beschadigingen veroorzaken aan de kwetsbare verflagen. Het schoonmaken van schilderijen met onder andere aardappelen, uien, broodkruimels, azijn of zeep is zeer slecht voor vernis- en verflagen.

Door het schoonmaken van het schilderij met groene zeep is de vernislaag blind geslagen. Bij het proefje bij de pijl is goed te zien hoe erg het was blindgeslagen. Gelukkig konden we het vernis zo behandelen dat deze weer transparant werd.
 Door het schoonmaken met een verkeerd middel, is de zwarte verflaag van de letters gaan uitlopen.
Bij deze scheur is plakband gebruikt als hechting.
Bij een vernisafname zijn te polaire/sterke oplosmiddelen gebruikt en/of is te hard geboend waardoor er sleetse plekken in de verflaag zijn ontstaan. De verflaag van dit 17e eeuwse schilderij is daardoor permanent beschadigd.

Hoe onderhoud ik mijn schilderij?

U kunt schilderijen elke vier tot zes maanden afstoffen, echter na een grondige inspectie van uw schilderijen op loszittende of afbladderende verf. Plumeaus veroorzaken krassen aan schilderijen en lijsten, gebruik in plaats daarvan een zachte en schone make-up kwast 
Vermijd het gebruik van water, bestrijdingsmiddelen, vernevelaars, luchtverfrissers of meubelsprays in de buurt van kunstwerken. Verwijder schilderijen uit de kamer, voordat u gaat schilderen, stuken of behang afstomen. Hang de schilderijen pas weer terug als de muren en vloeren geheel droog zijn.
 Controleer het ophangsysteem en of het schilderij wel stevig genoeg in de lijst zit. Controleer op houtwormgaten, schimmels en uitwerpselen van insecten.
 Bij een goede onderhoud behoort ook een periodieke controle door een restaurator. 
Het oppervlaktevuil dient verwijderd te worden omdat het de vernis- of verflaag aantast, de soort en de mate van vervuiling bepaald wanneer dit dient te gebeuren. Het verwijderen van vernissen gebeurt pas wanneer dit echt noodzakelijk is, bijvoorbeeld bij vergeling. Een licht vergeelde vernis behoeft niet verwijderd te worden.
Wij kunnen u vrijblijvend adviseren of oppervlaktevuil- en vernisverwijdering echt nodig is.

Uitgebreide informatie over het schoonmaken van schilderijen is te vinden op onze website: